Zorgdiagnostiek ⮞ Lichamelijke gezondheid

Lichamelijke gezondheid

Pijl naar zintuiglijke gebreken en stuur zo snel mogelijk door naar de correcte diensten. Behelp achteruitgang van gehoor en zicht door onder andere hoortoestellen en glazen op sterkte, benadruk dat het gebruik van deze hulpmiddelen regelmatig moet worden geoefend (Good point of practice).

Volg het gewicht op, ga de voedingsgewoonten en vullingstoestand na van dementerenden en stuur bij door middel van lichaamsbeweging- en voedingsadvies (Good point of practice).

Visus- & gehoorsproblemen

Stoornissen van het zicht zijn een veelvoorkomend probleem op oudere leeftijd. Bovendien weet men dat visuele beperkingen veel frequenter voorkomen bij dementie (1).  Hoewel zintuiglijke beperkingen veel frequenter zijn in deze populatie, wordt er vaak niet ingegaan op de diagnose en behandeling van deze handicap.

Het samengaan van zintuiglijke beperkingen en dementie is geassocieerde met een verhoogde mortaliteit (2). Bovendien zijn visusstoornissen en gehoorverlies onafhankelijke risicofactoren voor cognitieve beperking. Er dient actief en met regelmaat gezocht te worden naar dergelijke gebreken en indien mogelijk dienen deze verholpen te worden door correct gebruik van hoor apparaten en glazen op sterkte. 

Incontinentie

Dementerenden zijn vaker slecht te been, waardoor ze zich soms te laat of niet naar het toilet  kunnen begeven. Het is bevorderlijk dit tegen te gaan door het inplannen van vaste tijdstippen en de wc ruimte duidelijk te contrasteren met de leefruimte door bijvoorbeeld een bord met een kort opschrift of een wc deur in een andere kleur.

Hygiënische zorgen

Laat dementerenden zo veel mogelijk zelfstandig handelingen te stellen. Vaak is het noodzakelijk om hierin structuur aan te brengen en te helpen bij het herkennen en gebruik van wasgerei. Besteed bijzondere aandacht aan het gebit. Bij aanwezigheid van een kunstgebit dient dit dagelijks gebruikt en gereinigd te worden. 

Decubituspreventie

Bij langdurig zitten en liggen in dezelfde houding kunnen doorligwonden ontstaan. Lees meer over preventieve maatregelen om decubitus te vermijden.

Voeding en gewicht

Patiënten met dementie hebben een verhoogd risico op zowel overgewicht als ondervoeding, evenals op dehydratie. Het regelmatig nagaan van de voedingstoestand, vullingsstatus en gewicht is belangrijk in de opvolging van mensen met dementie. 

Mobiliteit

Een veelbelovende rol in het remmen van de zorgnood lijkt weggelegd te zijn voor lichamelijke activiteit. Een recente meta-analyse (3) toont een significante verbetering van het vermogen om ADLs uit te voeren. Echter een invloed op het remmen van de cognitieve degressie, gedragsproblemen en het voorkomen van depressie kon noch in deze meta-analyse, noch in verscheidene andere studies aangetoond worden. We raden bijgevolg aan om:

  • 2 tot 3 maal wekelijks fysieke activiteit onder de vorm van evenwichtsoefeningen, spiertraining, wandel- en flexibiliteitstraining.

  • Indien nodig  enkele kinesietherapeutische sessies met nadruk op gangrevalidatie op te starten (F-pathologie, 60 beurten). Dit kan vanaf de leeftijd van 65, bij mensen met eerdere valpartijen (4).

Voor meer informatie rond beweging klik door naar de website van het Vlaams Instituut voor Gezond leven. 

Medicatie 

Het kritisch bekijken van de medicatie is niet alleen essentieel bij de ziektediagnostiek, maar ook in de opvolging van de patiënt met dementie.  Lees hier meer over het beoordelen van de medicatie bij dementie. 

← De diagnose meedelen                                                                                       Medicatie-beoordeling


Bronnen 

1. Regan J, Dawes P, Pye A, et al. Improving hearing and vision in dementia: protocol for a field trial of a new intervention. BMJ Open. 2017;7(11):e018744. Published 2017 Nov 28. doi:10.1136/bmjopen-2017-018744. Naar het artikel.

2. Mitoku K, Masaki N, Ogata Y, et al. Vision and hearing impairments, cognitive impairment and mortality among long-term care recipients: a population-based cohort study. BMC Geriatr 2016;16:112 10.118. Naar het artikel.

3. Forbes D, Thiessen EJ, Blake CM, Forbes SC, Forbes S. Exercise programs for people with dementia. Cochrane Database Syst Rev. 2013 Dec 4;(12):CD006489. doi: 10.1002/14651858.CD006489.pub3. Review. Update in: Cochrane Database Syst Rev. 2015;(4):CD006489.  Naar het artikel.

4. RIZIV, Terugbetaling van kinesitherapie voor de aandoeningen op de lijsten 'Fa' en 'Fb'. Naar het artikel.