Zorgdiagnostiek ⮞ Medicatie-beoordeling

Medicatie-beoordeling

Medicatie, bijvoorbeeld benzodiazepines, tricyclische antidepressiva, antihistaminicia of andere geneesmiddelen met een anticholinerge werking kunnen leiden tot geheugenproblemen (1)

Het innemen van anticholinergica kan namelijk verwardheid uitlokken of verwardheid verergeren bij patiënten met dementie. 

Het kritisch bekijken van de medicatie bij de ziektediagnostiek en in de opvolging van de patiënt met dementie is dan ook essentieel (1,2). 

Enkele voorbeelden van klasses van medicatie waarbij men beducht moet zijn op cognitieve bijwerkingen: 
  • Anti-epileptica
  • Antidepressiva: voornamelijke tricyclische antidepressiva. Onttrekking kan ook tot een delirium leiden. 
  • Antipsychotica
  • Anti-parkinsonmedicatie
  • Cardiale medicatie zoals Digoxine en calciumantagonisten
  • Corticosteroïden
  • Hypnotica - Sedativa: vooral bij langwerkende benzodiazepines
  • Opoïden
  • Anticholinergica: bijvoorbeeld in kader van urinaire incontinentie, anti-histaminica (3)

Interessante links ivm anticholinergische medicatie en polyfarmacie: 

  • START-en STOPP-criteria Lijst met startcriteria voor het voorschrijven van geneesmiddelen bij veelvoorkomende aandoeningen en stopcriteria van potentieel ongeschikte geneesmiddelen bij oudere patiënten. 
  • Medichec. The anticholinergic effect on cognition tool. 
  • ACB calculator. Anticholinergic burden calculator.
  • Bcfi Belgisch Centrum voor Farmacotherapeutische Informatie. 


Aanvullende literatuur:  

  • Coupland CAC, Hill T, Dening T, Morriss R, Moore M, Hippisley-Cox J. Anticholinergic Drug Exposure and the Risk of Dementia: A Nested Case-Control Study. JAMA Intern Med. 2019;179(8):1084-1093. doi:10.1001/jamainternmed.2019.0677 Naar het artikel


← Lichamelijke gezondheid                                                                                               Veiligheid →

Bronnen

1.  Moll van Charante E, Perry M, Vernooij-Dassen MJFJ, Boswijk DFR, Stoffels J, Achthoven L. et al. NHG-Standaard Dementie (derde herziening). Huisarts Wet 2012;55(7) 306-17. Naar de richtlijn

2. Vermandere, M., Decloedt, P., De Lepeleire, J. Zorgdiagnose bij thuiswonende, dementerende patiënten. Een nieuw concept? Tijdschr Gerontol Geriatr 2012; 43: 26-33.

3. Foley, T., Jennings, A., Swanwick, G. Dementia Diagnosis & Management in General Practice Quick Reference Guide. Quality and Safety in Practice Committee. Irish College of General Practitioners 2019.